Μη μου τα κατσούλια τάραττε!

Στη Λίνα Τόνια.*

Υπάρχει μια λέξη της ελληνικής αργκό που μου προξενούσε πάντοτε ιδιαίτερη αποστροφή. Πρόκειται για τη λέξη « κουλτουριάρης», που στην νεοελληνική είναι κάτι σαν βρισιά, και αλίμονο σε οποίον του προσδώσουν αυτόν τον χαρακτηρισμό.

Τι σημαίνει άραγε κουλτουριάρης;.

Η λέξη προέρχεται από την εξίσου «κακόηχη» στην Ελλάδα λέξη κουλτούρα, που ενώ σε όλες τις γλώσσες του κόσμου σημαίνει πολιτισμός, στη δική μας έχει εντελώς διαφορετική έννοια. Στην κυριολεκτική μετάφραση του όρου λοιπόν κουλτουριάρης σημαίνει πολιτισμένος, στην πράξη όμως μεταφράζεται ως κάποιον περίεργο που ασχολείται με κάτι χαζομάρες, κλασική μουσική, ποίηση και αλλά «άχρηστα πράγματα». Ο πολιτισμός μάλιστα στον τόπο μας ταυτίζεται με την «παράδοση»και την περελθοντολαγνεία.. Οι δε « πολιτιστικοί» μας σύλλογοι όταν δεν ασχολούνται με το πώς θα φέρουν ψήφους στην εκάστοτε εξουσία, λειτουργούν αποκλειστικά και μόνο ως λαογραφικοί, παρά το γεγονός ότι η λαογραφία αντιπροσωπεύει ένα μικρό κομμάτι του πολιτισμού.

Όπως γενικότερα στην χώρα μας, έτσι και εδώ, η μεγάλη πλειοψηφία απέχει από τον πολιτισμό, όπως τουλάχιστον αυτός ορίζεται στον σύγχρονο δυτικό κόσμο, παρότι την πολιτιστική μας παράγωγη μόνο φτωχή δεν μπορεί να τη χαρακτηρίσει κανείς. Ακούμε ελαχίστη σοβαρή μουσική και ας έχουμε έναν Χατζηδάκη ή έναν Σκαλκώτα, βλέπουμε ελάχιστο θέατρο και ας έχουμε μια Μελίνα, ή έναν Κουν, βλέπουμε ελάχιστο κινηματογράφο και ας έχουμε Γαβρά ή Αγγελόπουλο, δεν διαβάζουμε σχεδόν καθόλου ποίηση και ας έχουμε παγκόσμιας φήμης έλληνες ποιητές και πάει λέγοντας.

Πως διάολο όμως τα καταφέραμε σε αυτή τη χωρά να θεωρούμε το απόλυτο κακό να είναι κάνεις πολιτισμένος; 

Στη μικρή μας επαρχιακή και απομονωμένη από τον δυτικό πολιτισμό χώρα, ο διαφωτισμός, το ευρωπαϊκό αυτό ρεύμα ιδεών που άλλαξε τον κόσμο δεν έφτασε ποτέ. Την εποχή που ο δυτικός κόσμος έβγαινε από την ανωριμότητα, όταν έμπαιναν οι βάσεις για τον θρίαμβο των τεχνών και τον πολιτισμού, η χωρά μας ζούσε σε έναν δικό της κόσμο. Υποδουλωμένος στους Τούρκους (και στους Έλληνες), ο ελληνικός πληθυσμός έμεινε βαθύτατα καθυστερημένος αφού όπως ήταν λογικό προτεραιότητα του ήταν η επιβίωση σε μια σκληρή και άθλια εποχή. Οι όποιες προσπάθειες έγιναν έκτοτε για να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση δεν είχαν ιδιαίτερη επιτυχία, για μια σειρά από κοινωνικούς, ιστορικούς αλλά κυρίως πολιτικούς λόγους, που όμως δεν είναι εύκολο να τους αναλύσει κανείς στα πλαίσια ενός άρθρου.

Το πιο χειρότερο όμως δεν είναι η άγνοια μας για την καλλιτεχνική δημιουργία, είναι το ότι συχνά φτάνουμε στο εντελώς αντίθετο άκρο που είναι η ισοπέδωση ή ακόμη χειρότερα ο χλευασμός. Όποιος λοιπόν δεν είναι ίδιος με εμάς, όποιος δεν ακολουθεί τον δικό μας τρόπο ζωής και κοινωνικής συμπεριφοράς, όποιος ξεφεύγει έστω και λίγο από τις κρατούσες συνήθειες, είναι πολύ πιθανό να πέσει θύμα κακεντρέχειας, που απαιτεί ιδιαιτέρα δυνατό χαρακτήρα ώστε να μπορέσει να ανταπεξέρθει-αν στο μεταξύ δεν έχει εγκαταλείψει τον τόπο. Πολλές φορές η επαρχιακή μας μικρότητα μας κάνει να λειτουργούμε όπως ο αλεπού με τα κρεμαστάρια…


* Αφορμή για το άρθρο στάθηκε η ανάγνωση πλήθους κακεντρεχών σχολίων από ανωνύμους αναγνώστες τοπικών μας μπλογκς, στις αναρτήσεις που αφορούν την επιλογή μια νεαρής συντοπίτισσας μας με αξιοθαύμαστη πορεία στο χώρο της μουσικής σύνθεσης αλλά και στην εκτέλεση έργων, να είναι υποψήφια δημοτική σύμβουλος .

Κωστής Παπαγιώργης. (1947-2014)

Η είδηση για τον θάνατο του Κωστή Παπαγιώργη σήμερα, με λύπησε.

 Όχι γιατί είχα διαβάσει παρά πολλά κείμενα του, ούτε γιατί τον γνώριζα από παλιά. Με λύπησε γιατί έφυγε ακριβώς πάνω στην στιγμή που τον ανακάλυψα. Συγκεκριμένα πριν λίγο καιρό διάβασα το βιβλίο  του Ζ. Μπενιέ «Ιστορία της νεωτερικής και σύγχρονης φιλοσοφίας» που μου σύστησε μια κοπέλα στη δημοτική βιβλιοθήκη της πόλης μας, και παρότι δύσκολο μου φάνηκε εξαιρετικά ενδιαφέρον.

 Στην προσπάθεια μου να εντρυφήσω λίγο περισσότερο στην φιλοσοφία, τα βρήκα μπαστούνια για να είμαι ειλικρινής. Οι έννοιες ως έννοιες ξεκομμένες μου φαίνονται βουνό. Είναι δύσκολο για έναν πρωτάρη να βγάλει άκρη με την φιλοσοφία, παρόλα αυτά το ανέβασμα σε αυτό το ψηλό και τραχύ βουνό όσο δύσκολο και να είναι , έχει την δική του γοητεία.

Διαβάζοντας λοιπόν την εισαγωγή του Κωστή Παπαγιώργη στο βιβλίο του Μπενιε, αποφάσισα να ψάξω για αλλά βιβλία του στη Δημοτική μας βιβλιοθήκη και για καλή μου τύχη ευτυχώς υπάρχουν και συνέχισα να τα διαβάζω με μεγάλη όρεξη.

Δεν ξέρω αν θα καταφέρω ποτέ να ανέβω έστω και λίγο στο βουνό της φιλοσοφίας, οφειλω όμως να πω ενα ευχαριστώ σε έναν άνθρωπο που έφυγε σήμερα, γιατί ήδη νοιώθω οτι του χρωστάω πολλά.

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ : ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ ΠΥΡΟΤΕΧΝΗΜΑΤΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ - ΓΚΥΡΙΝΗ

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ παρακολούθησε με ενδιαφέρον τις παρουσιάσεις των υποψηφίων των παρατάξεων του κ. Φ. Δημητριάδη και του κ. Π. Γκυρίνη.

Είδαμε τον ξεκάθαρο διαχωρισμό των λίγων εκλεκτών , αυτόκλητων , «αιώνιων» σωτήρων του τόπου μας που αλλάζουν απλά στρατόπεδα και ονομασίες παρατάξεων. Τις εν μια νυκτί μεταγραφές υποψηφίων από την μια παράταξη στην άλλη ,δείγμα της ταύτισης σε βασικούς άξονες πολιτικής για τον Δήμο μας και των υποψηφίων , παλιών και νέων που πείθονται την τελευταία στιγμή άγνωστο γιατί να συμμετέχουν σε παρατάξεις που πριν λίγο καιρό λοιδορούσαν δημόσια.

Είδαμε από την μια μεριά την πλήρη παραδοχή της αποτυχίας , ιδιαίτερα στην περιφέρεια του Δήμου και την συνέχιση απουσίας σχεδίου για τον τόπο , σε μια εκδήλωση πλαισιωμένη  από τους τρεις Βουλευτές της Ν.Δ του νομού μας.

Ακούσαμε από την άλλη δεκάδες ΘΑ , θα που κούρασαν ακόμα και τον ίδιο τον επικεφαλή,  ο οποίος το επεσήμανε σε μια αποστροφή του λόγου του.

Είδαμε την πλήρη απουσία οράματος και ρεαλιστικού σχεδιασμού για τον Δήμο μας , παρακολουθήσαμε  τις ίδιες πολιτικάντικες πρακτικές που συνέβαλαν τα μέγιστα για την κακή εικόνα του τόπου μας και την έλλειψη ουσιαστικής αναφοράς στις αιτίες της οικονομικής κρίσης , τις ευθύνες όσων κυβέρνησαν την χώρα μας (εκτός και αν ο Δήμος μας ανήκει σε άλλη επικράτεια) και τέλος είδαμε έναν στρουθοκαμηλισμό απέναντι στα δεινά που έρχονται για την τοπική αυτοδιοίκηση απόρροια των μνημονίων και του εκτρώματος του Καλλικράτη.

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ απέναντι σε αυτές τις πρακτικές έχει να αντιπαρατάξει ένα σχέδιο ρεαλιστικό για την ανακούφιση των ευπαθών ομάδων , την βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών , την διαφάνεια και την συμμέτοχη των πολιτών στις αποφάσεις του Δήμου , την παραγωγική ανασυγκρότηση και την αναμόρφωση των δημοσίων χώρων ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ του Δήμου με την διεκδίκηση έργων ουσίας και όχι φαραωνικών αναπλάσεων που εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα.

Δεν εθελοτυφλούμε μπροστά σε όσα έχει προαποφασίσει η κυβέρνηση με στόχο τον στραγγαλισμό της αυτοδιοίκησης και την παράδοση βασικών κοινωνικών αγαθών και δομών σε ιδιώτες.

Για τον λόγο αυτό η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ και ο υποψήφιος Δήμαρχος κ. Γιώργος Σπυρίδης βρίσκετε σε συνεχές επαφές με ανθρώπους νέους και άφθαρτους με φρέσκιες ιδέες για τον Δήμο μας , συμπολίτες μας που ο αγώνας τους για τον τόπο δεν ξεκίνησε στην προεκλογική περίοδο και είναι βέβαιο πως θα συνεχιστεί και μετά από αυτή.

Είμαστε σίγουροι πως οι συμπολίτες και οι συμπολίτισσες  μας θα δώσουν το μήνυμα ενός νέου ξεκινήματος για την ανατροπή του διεφθαρμένου πελατειακού συστήματος που εφαρμόστηκε τα τελευταία χρόνια και στον Δήμο Αλεξάνδρειας.

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Υποψήφιος Δήμαρχος Γιώργος Σπυρίδης.

Η Ποταμίτσα

Δημοσιεύτηκε στο protagon.gr.

Η ιστορία που θα σας διηγηθώ μοιάζει γνώριμη και πιθανότατα να συνέβη κάποτε και σε κάποιους από εσάς. Εμένα μου συνέβη με κάποια κοπέλα με το παράξενο όνομα Ποταμίτσα. 

Εκεί λοιπόν που καθόμουν στη στάση περιμένοντας το λεωφορείο για τη δουλειά, έρχεται και κάθεται δίπλα μου μια όμορφη, γλυκύτατη και εντυπωσιακή κοπέλα. Λογικό ήταν να της ρίξω μια κλεφτή- ή όχι και τόσο κλεφτή- ματιά. Μονό για μισό δευτερόλεπτο όμως γιατί όσο όμορφη και να είναι δεν είναι για μένα, σκέφτηκα . 

Γύρισα λοιπόν στις σκέψεις μου γύρω από τη δύσκολη μέρα που με περίμενε στο γραφείο, ώσπου ξαφνικά ακούω από δίπλα μου τη γλυκειά φωνή της να λέει:

- Νίκο, τι κάνεις; 

Σαστίζω, δεν μπορεί σκέφτομαι, κάποιον άλλον λέει! Κοιτάζω γύρω μου αλλά δεν βλέπω κανέναν.

- Νίκο μου, δεν με γνωρίζεις ίσως, αλλά εγώ σε ξέρω. Το όνομα μου είναι Ποταμίτσα, έτσι με βαφτίσαμε!  Είμαι αυτή που πάντα ήθελες, όπως με επιθυμούσες αλλά δεν με έβρισκες. Να ξέρεις υπάρχω, και βρίσκομαι εδώ δίπλα σου, διαθέσιμη.

Παγώνω. Δεν μπορεί λέω, θα ονειρεύομαι. Είναι άραγε αυτή που χρόνια ψάχνω σε διάφορες γειτονιές και δρόμους; Ξεχνώ το γεγονός ότι είμαι πρόσφατα παντρεμένος (για πολλοστή φορά) και αποφασίζω να μπω στην περιπέτεια. Κάναμε μαζί τη διαδρομή του λεωφορείου και μετά από μια σύντομη συζήτηση γεμάτη ερωτισμό, ανταλλάξαμε τηλέφωνα και κλείσαμε το πρώτο μας ραντεβού.

Και να΄ μαι τώρα εγώ, έτοιμος σενιαρισμένος, να την περιμένω στο μέρος που ορίσαμε, αφού βέβαια κατάφερα να ξεφύγω από την υποψία της γυναίκας μου.

Πάνω λοιπόν που έχουμε καθίσει αναπαυτικά και εγώ είμαι ήδη μαγεμένος, αρχίζει να μιλάει και εγώ την παρακολουθώ σε έκσταση. Αρχίζει να τα λέει όμορφα, το λέγειν της μαγικό, αν και λιγάκι ασυνάρτητο, κι εγώ νοιώθω την καρδιά μου να χτυπάει δυνατά. 

Δεν χρειάστηκε, όμως, πολλά λεπτά για να προσγειωθώ κάπως, ώσπου δηλαδή να ξεστομίσει την πρώτη της κοτσάνα, αλλά δεν της έδωσα καμία σημασία, αφού δεν είχα και πολύ καθαρό μυαλό να καταλάβω τι ακριβώς έλεγε. Συνέχισε μιλώντας για κάμποση ώρα, πετώντας όμως και μερικές άλλες χαζομαρούλες ανάμεσα στα πολλά σωστά που έλεγε. Προσπαθούσε να με μαγέψει, χρησιμοποιώντας όμως λόγια που θα μάγευαν όσο το δυνατόν περισσότερους και αυτό δεν μου άρεσε και πολύ.

Κάπως έτσι, λοιπόν, η ώρα πέρασε και έπρεπε να φύγουμε. Τη συνόδευσα μέχρι το σπίτι της και λίγο πριν την αφήσω μπροστά στην πόρτα της, την καληνύχτισα. Δεν έκανα όπως καταλάβατε καμία κίνηση να την φιλήσω, ούτε ανανεώσαμε το ραντεβού μας για άλλη φορά. Η εν δυνάμει εξωσυζυγική μου περιπέτεια τελείωσε πριν καν αρχίσει, το είχα πάρει απόφαση.

 Γύρισα σπίτι μου με ακόμη μεγαλύτερη διάθεση να αφοσιωθώ στη γυναίκα μου και να ξεχάσω ότι είχε συμβεί.

 Γιατί, ως γνωστόν, άμα σου βγει μάπα η γκόμενα, γίνεσαι ο καλύτερος σύζυγος και εκτιμάς αυτό που έχεις! 

 Δεν ξέρω αν ήταν όντως τόσο μάπα η γκόμενα, αλλά εγώ μέσα μου κάπου την έχω καψουρευτεί λίγο. Αλλά όχι, το στεφάνι μου δεν το προδίδω (ακόμη)!

*Ο Νίκος Λιολιόπουλος είναι μέλος της Κ.Ε. της Δράσης.

ένα άρθρο των πρωταγωνιστών

Η αλήθεια για την Ουκρανική λαϊκή επανάσταση.

Γράφει ο  Αρης Παπαχρήστου. Μέλος της ΔΕ της Δράσης.

Έπεσα πάνω σε ένα εξαιρετικό άρθρο για την ΟΥΚΡΑΝΙΚΗ ΛΑΪΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ που συνοψίζει όλη την ιστορία όπως την έχω ζήσει με αγωνία τους τελευταίους μήνες μαζί με την Ναταλία. Επιτέλους, πρέπει να ακουσθεί στην Ελλάδα και κάτι άλλο πέρα από την Ρωσική προπαγάνδα! Θεώρησα ότι άξιζε τον κόπο να το μεταφράσω!

The New York Review of Books: 

Άρθρο του Timothy Snyder

Από την Μόσχα στο Λονδίνο και μέχρι την Νέα Υόρκη, βλέπουμε την Ουκρανική επανάσταση μέσα από μία ομίχλη προπαγάνδας. Οι Ρώσοι ηγέτες και ο Ρωσικός τύπος επιμένουν ότι οι Ουκρανοί διαδηλωτές ήταν ακροδεξιοί εξτρεμιστές και η νίκη τους ήταν ένα πραξικόπημα. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς χρησιμοποίησε τα ίδια κλισέ αφ’ ότου επισκέφθηκε τον Ρώσο πρόεδρο στο Σότσι. Αφού το καθεστώς του ανατράπηκε επιμένει ότι εκδιώχθηκε από «ακροδεξιούς κακοποιούς», ένας ισχυρισμός που επαναλαμβάνεται από τους οπλισμένους άνδρες που έχουν πάρει τον έλεγχο αεροδρομίων και κυβερνητικών κτιρίων στην περιοχή της Κριμαίας στην νότια Ουκρανία από την Παρασκευή.

Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι το μήνυμα από τα αυταρχικά καθεστώτα στην Μόσχα και το Κίεβο, δεν ήταν τόσο διαφορετικά από ό,τι γραφόταν κατά την διάρκεια του ξεσηκωμού στον Αγγλόφωνο κόσμο, ειδικώς σε εκδόσεις της άκρας αριστερά και της άκρας δεξιάς. Από το «Executive Intelligence Review» του Lyndon LaRouche έως τα ενημερωτικά φυλλάδια του Ron Paul έως την «The Nation» και τον Guardian, η ιστορία ήταν στην ουσία η ίδια: λίγη από την αντικειμενική ιστορία των διαδηλώσεων, αλλά κυρίως μια εμμονή στην ιδέα ενός εθνικιστικού, φασιστικού ή, ακόμα, ναζιστικού πραξικοπήματος.

Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για μία κλασσική λαϊκή επανάσταση. Ξεκίνησε με ένα αλάθευτα αντιδραστικό καθεστώς. Ο ηγέτης προσπάθησε να συγκεντρώσει όλη την δύναμη, πολιτική αλλά και οικονομική στα χέρια του. Αυτός ο ηγέτης, βεβαίως, ήρθε στην εξουσία με δημοκρατικές εκλογές και μετά άλλαξε το σύστημα από τα μέσα. Για παράδειγμα, ο ηγέτης είχε υπάρξει ένας εγκληματίας του κοινού ποινικού δικαίου: ένας βιαστής και κλεφτρόνι. Βρήκε έναν δικαστή που ήταν πρόθυμος να βάλει στην άκρη τα έγγραφα που αφορούσαν την περίπτωσή του. Αυτός ακριβώς ο δικαστής έγινε ο επί κεφαλής του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Έτσι, δεν υπήρξαν Συνταγματικές αντιρρήσεις όταν ο ηγέτης διεκδίκησε ακόμα περισσότερες εξουσίες για την προεδρία του.

Τώρα στην εξουσία, αυτός ο ηγέτης παρέμεινε ένας κλέφτης , αλλά τώρα σε μία μεγάλη, ίσως αξεπέραστη κλίμακα. Σε όλη τη χώρα του, εκατομμύρια μικρών επιχειρηματιών εύρισκαν αδύνατον να κρατήσουν τις επιχειρήσεις τους όρθιες, χάρις στις αυθαίρετες απαιτήσεις της εφορίας. Το Κράτος άρπαζε όλα τα κέρδη τους και την όποια αυτονομία αυτά τα κέρδη τυχόν θα τους έδιναν. Οι εργάτες στα εργοστάσια και τα ορυχεία δεν είχαν κανέναν τρόπο να εκφράσουν την απελπισία τους, καθώς κάθε προσπάθεια για μία απεργία ή έστω συνδικαλισμό σήμαινε την απόλυσή τους.

Η χώρα, η Ουκρανία, ήταν στην πραγματικότητα μία ολιγαρχία όπου ο πλούτος ήταν στα χέρια μιας ομάδος ανθρώπων που χωρούσαν σε έναν ανελκυστήρα. Αλλά ακόμα αυτή η μορφή πλουραλισμού, η παρουσία περισσότερων από ένα πολύ πλούσια πρόσωπα ήταν πάρα πολύ για τον ηγέτη, τον Βίκτορ Γιανουκόβιτς. Ήθελε να είναι όχι μόνον ο πρόεδρος, αλλά και ο επί κεφαλής ολιγάρχης. Ο γιος του, ένας οδοντίατρος, ξαφνικά έγινε ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στην Ευρώπη. Δεκάδες δισεκατομμύρια δολαρίων απλώς εξαφανίσθηκαν από τα ταμεία του κράτους. Ο Γιανουκόβιτς έχτισε για τον εαυτό του μία σειρά από πανάκριβα σπίτια, ίσως τα ασχημότερα στην ιστορία της αρχιτεκτονικής.

Είναι δύσκολο να έχεις όλη την δύναμη της εξουσίας και όλον τον πλούτο μαζί, διότι η δύναμη της εξουσίας έρχεται από το κράτος και το κράτος πρέπει να έχει έναν προϋπολογισμό. Αν ένας ηγέτης κλέψει πάρα πολλά από τους πολίτες και το κράτος χρεοκοπήσει, τότε η δύναμη της εξουσίας του μειώνεται. Ο Γιανουκόβιτς αντιμετώπισε αυτό το πρόβλημα πέρσι στην πραγματικότητα. Και έτσι, παρά κάθε προσδοκία, έγινε ευάλωτος με έναν πολύ περίεργο τρόπο: Χρειαζόταν κάποιον να χρηματοδοτήσει τα άμεσα χρέη του Ουκρανικού κράτους, ώστε το καθεστώς του να μη καταρρεύσει μαζί της.

Αγωνιζόμενος να πληρώσει τα χρέη πέρσι, ο Ουκρανός ηγέτης είχε δύο επιλογές. Η πρώτη ήταν να αρχίσει εμπορικές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Χωρίς αμφιβολία, ένα σύμφωνο συνδέσεως με την ΕΕ θα άνοιγε τον δρόμο για εξωτερικό δανεισμό. Όμως, θα σήμαινε, επίσης, ότι θα αντιμετώπιζε τον κίνδυνο να χρειασθεί να μεταμορφώσει την Ουκρανία σε ένα κράτος δικαίου. Η άλλη εναλλακτική λύση θα ήταν να πάρει χρήματα από ένα άλλο αυταρχικό καθεστώς, τον μεγάλο γείτονα στα ανατολικά, την Ρωσική Ομοσπονδία.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, ο ηγέτης αυτού του γειτονικού αυταρχικού καθεστώτος, ο Βλαντιμίρ Πούτιν, προσέφερε μία συμφωνία. Από τα συναλλαγματικά αποθέματα που είχε μαζέψει από τις πωλήσεις υδρογονανθράκων ήταν πρόθυμος να προσφέρει ένα δάνειο 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων και να κατεβάσει το κόστος του φυσικού αερίου για την Ρωσία. Ο Πούτιν, όμως, είχε δύο μικρές έγνοιες, όμως.
Η πρώτη έγνοια ήταν η συνομωσία των ομοφυλοφίλων. Αυτό ήταν ένα θέμα που κυριαρχούσε στην Ρωσική προπαγάνδα όλον τον περασμένο χρόνο και ήταν, πρακτικώς, απόν από την Ουκρανία. Μήπως η Ουκρανία θα μπορούσε να συμμετέχει; Ναι, μπορούσε: Ο Ουκρανός πρωθυπουργός άρχισε να εξηγεί στον πληθυσμό του ότι η Ουκρανία δεν μπορούσε να έχει πιο στενούς δεσμούς με την Ευρώπη, καθώς η ΕΕ στην πραγματικότητα ενδιαφερόταν κυρίως για τον γάμο των ομοφυλοφίλων.

Η δεύτερη έγνοια του Πούτιν ήταν κάτι που ονομαζόταν «Ευρασία». Αυτό ήταν και παραμένει η εναλλακτική προς την Ευρωπαϊκή Ένωση πρόταση του Πούτιν, ένα κλαμπ δικτατοριών που θα περιλάμβανε την Ρωσία, την Λευκορωσία, και το Καζακστάν. Ξανά, μήπως η Ουκρανία μπορούσε να συμμετέχει; Ο Γιανουκόβιτς δίστασε εδώ, καθώς διέβλεπε την παγίδα: η υποταγή της Ουκρανίας, ασφαλώς, σήμαινε και την δική του υποταγή. Όμως, επέτρεψε στον εαυτό του με ευθυμία να εφαρμόσει τις απαραίτητες πολιτικές. Άρχισε να ενεργεί σαν ένας κανονικός δικτάτορας. Άρχισε να σκοτώνει τους δικούς του ανθρώπους σε σημαντικούς αριθμούς. Μάτωσε τα χέρια του και αυτό τον έκανε ακατάλληλο για μελλοντικό συνεργάτη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.

Εδώ μπαίνει στην εικόνα ένας μοναχικός θαρραλέος Ουκρανός επαναστάτης, ένας εξέχων ερευνητής δημοσιογράφος. Ένας σκουρόχρωμος δημοσιογράφος που αντιμετωπίζεται ρατσιστικά από το καθεστώς. Ένας Μουσουλμάνος. Και, μάλιστα, Αφγανός. Αυτός είναι ο Μπουσταφά Ναγιέμ, ο άνθρωπος που ξεκίνησε την επανάσταση. Χρησιμοποιώντας τα μέσα κοινωνικής δικτυώσεως κάλεσε τους φοιτητές και άλλα νεαρά άτομα να διαδηλώσουν στην κεντρική πλατεία του Κιέβου για να υποστηρίξουν την Ευρωπαϊκή επιλογή για την Ουκρανία. Αυτή η πλατεία ονομάζεται το Μαϊντάν, που, παρεμπιπτόντως, πρόκειται για αραβική λέξη. Κατά τις πρώτες μέρες των διαδηλώσεων, οι φοιτητές την ονόμασαν το Ευρωμαϊντάν. Η Ρωσική προπαγάνδα, τελείως προβλέψιμα, την ονόμασε το «ΓκέιΕυρωμαϊντάν».

Όταν στάλθηκαν τα ΜΑΤ (Μπερκουτ) στάλθηκε να δείρει τους φοιτητές, ποιοι ήρθαν να τους υπερασπισθούν; Περισσότεροι «Αφγανοί», αλλά «Αφγανοί» ενός άλλου είδους: Ουκρανοί βετεράνοι του Σοβιετικού Ερυθρού Στρατού που είχαν σταλεί να εισβάλουν στο Αφγανιστάν μετά την Σοβιετική εισβολή σε αυτό το κράτος το 1979. Αυτοί οι άντρες ήρθαν να υπερασπισθούν «τα παιδιά τους», όπως αποκαλούσαν τους φοιτητές. Αλλά ταυτοχρόνως, υπερασπιζόντουσαν μία διαμαρτυρία που είχε ξεκινήσει από έναν άνθρωπο που είχε γεννηθεί στην Καμπούλ, την ίδια στιγμή που αυτοί μαχόντουσαν εκεί.

Τον Δεκέμβριο, τα πλήθη αυξήθηκαν. Μέχρι το τέλος του έτους, εκατομμύρια πολιτών είχαν πάρει μέρος στις διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα. Δημοσιογράφοι είχαν χτυπηθεί. Μεμονωμένοι ακτιβιστές είχαν απαχθεί. Μερικοί από αυτούς βασανίσθηκαν. Ντουζίνες εξαφανίστηκαν και δεν έχουν ακόμα εμφανισθεί. Καθώς ξεκινούσαν οι γιορτές για το Νέο Έτος, οι διαδηλώσεις μεγαλώσανε. Μουσουλμάνοι από την νότια Ουκρανία παρέλασαν σε μεγάλους αριθμούς. Αντιπρόσωποι από την μεγάλη Εβραϊκή κοινότητα του Κιέβου αντιπροσωπεύονταν σε περίοπτη θέση. Μερικοί από τους πλέον σημαντικούς οργανωτές ήταν Εβραίοι. Η τηλεφωνική θερμή γραμμή που οι πολίτες καλούσαν για να αναζητήσουν εξαφανισμένους συγγενείς στήθηκε από ομοφυλόφιλους ακτιβιστές (που είναι άνθρωποι που έχουν εμπειρία σε θερμές γραμμές). Μερικοί από τους φρουρούς στα νοσοκομεία που προσπαθούσαν να σταματήσουν την αστυνομία να απαγάγει τους τραυματίες ήταν νεαρές φεμινίστριες.

Με όλους αυτούς τους τρόπους, η «διεφθαρμένη» Δύση, όπως το έθεσε ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών, ήταν παρούσα. Ναι, υπήρχαν μερικοί Εβραίοι, και υπήρχαν μερικοί ομοφυλόφιλοι σε αυτήν την επανάσταση. Αυτό χρησιμοποιήθηκε τόσο από το Ρωσικό όσο και το Ουκρανικό καθεστώς στην εσωτερική τους προπαγάνδα. Ο Ρωσικός τύπος παρουσίαζε την διαμαρτυρία σαν τμήμα μίας ευρύτερης ομοφυλοφιλικής προπαγάνδας. Το Ουκρανικό καθεστώς ενημέρωνε την αστυνομία του (Μπέρκουτ) ότι μία μεγαλύτερη Εβραϊκή συνομωσία καθοδηγούσε την αντιπολίτευση. Εν τω μεταξύ, αμφότερα τα καθεστώτα ενημέρωναν τον έξω κόσμο ότι οι διαδηλωτές ήταν Ναζί.. Σχεδόν κανείς στην Δύση δεν αντιλαμβανόταν την αντίφαση.

Στις 16 Ιανουαρίου, ο Γιανουκόβιτς υπέγραψε μία σειρά νόμων που είχαν «περάσει» από την Βουλή, τελείως παρανόμως, από μία μειοψηφία με ανάταση χειρών. Αυτοί οι νόμοι, τους οποίους εισηγήθηκαν φιλο-Ρώσοι βουλευτές, παρόμοιοι με Ρωσικά μοντέλα, παρεμπόδιζαν πολύ σοβαρά την ελευθερία του λόγου και του συνέρχεσθαι, καθιστώντας εκατομμύρια διαδηλωτών «εξτρεμιστές» που μπορούσαν να φυλακισθούν. Οργανώσεις που είχαν οικονομικούς δεσμούς με τον έξω κόσμο, περιλαμβανομένων Καθολικών και Εβραϊκών ομάδων, αίφνης, ήταν «ξένοι πράκτορες» και υποκείμενες σε άμεση παρενόχληση.

Μετά από εβδομάδες, στην διάρκεια των οποίων κρατούσαν την ηρεμία τους, παρά τις διαρκείς επιθέσεις από την Μπέρκουτ, μερικοί διαδηλωτές επέλεξαν τώρα την βία. Για εβδομάδες, διαδηλωτές πέθαιναν στα χέρια της αστυνομίας, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Τώρα, μερικοί διαδηλωτές φονευόντουσαν από το καθεστώς σε πλήρη θέα του κοινού. Ο πρώτος διαδηλωτής που φονεύθηκε έτσι ήταν Αρμένιος. Ο δεύτερος Λευκορώσος.

Ακολούθησαν μαζικοί φόνοι από το καθεστώς. Στις 18 Φεβρουαρίου, υπετίθετο ότι η Ουκρανική Βουλή θα συζητούσε μία συμβιβαστική πρόταση που πολλοί παρατηρητές θεωρούσαν ότι ήταν ένα πρώτο βήμα μακριά από μία αιματηρή διαμάχη: μία συνταγματική αναθεώρηση για να επιστρέψει το κράτος σε κοινοβουλευτική δημοκρατία. Αντ’ αυτού εξαπολύθηκε η Μπέρκουτ στο Κίεβο και αυτή τη φορά δεν ήταν οπλισμένη μόνο με δακρυγόνα, χειροβομβίδες κρότου και πλαστικές σφαίρες, αλλά και με πραγματικά πυρά. Οι διαδηλωτές υποχώρησαν στο Μαϊντάν και το υπερασπίσθηκαν με τον τρόπο που οι πραγματικοί επαναστάτες κάνουν: με πέτρες από τα λιθόστρωτα, κοκτέιλ Μολότοφ και, τέλος, με τα γυμνά τους χέρια.

Στις 20 Φεβρουαρίου επρόκειτο να φθάσει μία αντιπροσωπία της ΕΕ για να διαπραγματευθεί μία ανακωχή. Αντ’ αυτού, το καθεστώς έστησε ένα λουτρό αίματος. Η Μπέρκουτ υποχώρησε πίσω από το Μαϊντάν. Όταν την ακολούθησαν οι διαδηλωτές, πυροβολήθηκαν από ελεύθερους σκοπευτές που είχαν πάρει θέσεις στις οροφές γύρω. Ξανά και ξανά, διαδηλωτές τρέχανε να σώσουν τους τραυματίες και ξανά και ξανά τους πυροβολούσαν.
Ποιοι σκοτώθηκαν; Ντουζίνες άνθρωποι, σχεδόν εκατό στο σύνολο, οι περισσότεροι νεαροί άντρες. Ο Μποντάν Σολτσάνυκ ήταν ένας νεαρός λέκτορας στο Ουκρανικό Καθολικό Πανεπιστήμιο, ένας Ουκρανόφωνος από την δυτική Ουκρανία. Πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε. Ο Γεβγέν Κοτλίοφ ήταν ένας περιβαλλοντολόγος από το Χάρκοβο, ένας Ρωσόφωνος από την ανατολική Ουκρανία. Πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε. Ένας από τους νεκρούς ήταν Ρώσος πολίτης. Αρκετοί Ρώσοι είχαν έρθει να πολεμήσουν – οι πιο πολλοί αναρχικοί που είχαν έρθει να βοηθήσουν τους Ουκρανούς αναρχικούς συντρόφους τους. Τουλάχιστον δύο από τους νεκρούς ήταν Εβραίοι. Ένας από αυτούς, «Αφγανός», Ουκρανός βετεράνος από το Αφγανιστάν, ήταν Εβραίος: ο Αλέξανδρος Σέρμπατιουκ. Πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε από έναν ελεύθερο σκοπευτή. Ένας άλλος από τους φονευθέντες ήταν Πολωνός, μέλος της Ουκρανικής Πολωνικής μειονότητας.

Έχει, άραγε συμβεί ξανά ότι άνθρωποι από την Ουκρανική, Ρωσική, Λευκορωσική, Αρμενική, Πολωνική και Εβραϊκή κουλτούρα να έχουν πεθάνει σε μία επανάσταση που ξεκίνησε ένας Μουσουλμάνος; Εμείς (σ.μετ.: ΗΠΑ) που υπερηφανευόμαστε για την πολυπολιτισμικότητά μας και την ανεκτικότητά μας μπορούμε να σκεφθούμε κάτι, έστω κατ’ ελάχιστο, παρόμοιο αυτού στις δικές μας ιστορίες;

Ο λαός νίκησε σαν αποτέλεσμα καθαρού φυσικού θάρρους. Οι υπουργοί εξωτερικών της ΕΕ, που υποτίθετο ότι θα παρακολουθούσαν ένα αιματηρό θέαμα είδαν κάτι πολύ διαφορετικό: την αποτελεσματική υπεράσπιση του Μαϊντάν. Η αποκρουστική σφαγή ξεσήκωσε ένα γενικευμένο αίσθημα οργής, ακόμα και σε μερικούς ανθρώπους που είχαν υπάρξει σύμμαχοι του Γιανουκόβιτς. Αναγκάσθηκε να κάνει κάτι που προφανώς δεν είχε σκοπό να κάνει όταν ξεκινούσε η ιστορία: υπέγραψε μία συμφωνία με την οποία υποσχόταν ότι δεν θα χρησιμοποιεί βία. Οι αστυνομικοί του καταλάβανε, πιθανόν καλύτερα και από τον ίδιο, τι σήμαινε αυτό: το τέλος του καθεστώτος. Η δύναμη της εξουσίας μετατοπίσθηκε στην Βουλή, όπου μία νέα συμμαχία της αντιπολιτεύσεως και διαφωνούντων από το κόμμα του Γιανουκόβιτς σχημάτισαν μία πλειοψηφία. Άρχισαν μεταρρυθμίσεις, ξεκινώντας από το Σύνταγμα. Ορίσθηκαν προεδρικές εκλογές για τον Μάιο.
Η προπαγάνδα, όμως, συνέχισε. Ο Γιανουκόβιτς σταμάτησε κάπου να γυρίσει ένα τηλεοπτικό μήνυμα, στα Ρωσικά, όπου ισχυριζόταν ότι ήταν θύμα ενός Ναζιστικού πραξικοπήματος. Οι Ρώσοι ηγέτες επιμένανε ότι είχαν έρθει στην εξουσία εξτρεμιστές και ότι οι Ρώσοι στην Ουκρανία κινδυνεύουν. Παρ’ όλο που η Συνταγματική μεταβολή μπορεί να έχει συζητήσιμες λεπτομέρειες, αυτοί οι ισχυρισμοί για ακροδεξιό πραξικόπημα είναι ανόητοι.

Η Ουκρανική ακροδεξιά έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επανάσταση. Αυτό που έκανε, πηγαίνοντας στα οδοφράγματα, ήταν να απελευθερωθεί από το καθεστώς, του οποίου ήταν ένα από τα προπύργια. Μία από τις ηθικές φρικαλεότητες του καθεστώτος Γιανουκόβιτς ήταν ότι συνέτριψε την αντιπολίτευση της κεντροδεξιάς και υποστήριξε την αντιπολίτευση από την ακροδεξιά. Φυλακίζοντας τους κύριους αντιπάλους τους από τα νόμιμα πολιτικά κόμματα, με πιο γνωστή την Γιούλια Τιμοσένκο, ο Γιανουκόβιτς κατόρθωσε να στήσει ένα παιχνίδι δημοκρατίας όπου μόνον αυτός και η άκρα δεξιά ήταν παίχτες.

Η ακροδεξιά, ένα κόμμα με το όνομα Σβόμποντα, μεγάλωσε σε αυτές τις συνθήκες, αλλά ποτέ δεν έφθασε τέτοιο μέγεθος που να αποτελέσει κίνδυνο για το καθεστώς Γιανουκόβιτς σε δημοκρατικές εκλογές. Με αυτή την διαρρύθμιση, ο Γιανουκόβιτς μπορούσε να λέει στους εύπιστους Δυτικούς ότι αυτός αποτελούσε την εναλλακτική λύση για την ακροδεξιά. Στην πραγματικότητα, το Σβόμποντα ήταν μία κοινοβουλευτική αντιπολίτευση που, στην διάρκεια της επαναστάσεως, ξεσηκώθηκε εναντίον της δικής του ηγεσίας. Αντίθετα με τις επιθυμίες των ηγετών του, η ριζοσπαστική νεότητα του Σβόμποντα πολέμησε σε σημαντικούς αριθμούς δίπλα σε ανθρώπους με τελείως διαφορετικές απόψεις. Πολέμησαν, ρισκάρισαν και πέθαναν, μερικές φορές προσπαθώντας να βοηθήσουν άλλους. Στην μετ-επαναστατική εποχή, αυτοί οι νεαροί πολίτες, το πιθανότερο, θα απαιτήσουν νέα ηγεσία. Ο ηγέτης του Σβόμποντα, συμφώνως με τις δημοσκοπήσεις, έχει πολύ μικρή λαϊκή υποστήριξη. Εάν προσπαθήσει να είναι υποψήφιος για πρόεδρος, πράγμα απίθανο, θα χάσει.

Η εναλλακτική ριζοσπαστική πρόταση στο Σβόμποντα είναι ο «Δεξιός Τομέας», μία ομάδα ακροδεξιών οργανώσεων, των οποίων ο ειλικρινώς παραδεδεγμένος στόχος δεν είναι το Ευρωπαϊκό μέλλον, αλλά μία εθνικιστική επανάσταση εναντίον όλων των ξένων επιρροών. Μακροπροθέσμως, πρέπει να προσέχουμε τον «Δεξιό Τομέα». Για την ώρα, οι ηγέτες του είναι πολύ προσεκτικοί ώστε, σε συζητήσεις τους τόσο με τους Εβραίους όσο και τους Ρώσους, να τονίζουν ότι ο στόχος τους είναι πολιτικός και όχι εθνικιστικός ή ρατσιστικός. Τις μέρες μετά την επανάσταση δεν έχουν προκαλέσει βία ή αταξία. Αντιθέτως, το μετρό λειτουργεί κανονικά στο Κίεβο. Οι γκροτέσκες επαύλεις του Γιανουκόβιτς είναι ανοιχτές στις επισκέψεις τουριστών, αλλά δεν έχουν λεηλατηθεί. Η κύρια έπαυλις χρησιμοποιείται σήμερα για αρχειακή έρευνα από ερευνητές δημοσιογράφους.

Οι μεταβατικές αρχές δεν ήταν από την ακροδεξιά, ούτε, ακόμα, από την δυτική Ουκρανία, όπου ο εθνικισμός είναι πιο διαδεδομένος. Ο πρόεδρος της Βουλής και προσωρινός πρόεδρος είναι ένας Βαπτιστής ιερές από την νοτιοανατολική Ουκρανία. Όλα από τα ισχυρά υπουργεία, όπου ασφαλώς ένας σχεδιαστής πραξικοπήματος θα έβαζε τους δικούς του ανθρώπους, είχαν επί κεφαλής τεχνοκράτες και Ρωσόφωνους. Ο προσωρινός υπουργός εσωτερικών ήταν μισός Αρμένης και μισός Ρώσος. Ο υπουργός άμυνας ήταν Ρομά στην καταγωγή.

Οι προσωρινές αρχές τώρα υποκαθίστανται από μία νέα κυβέρνηση, επιλογής της Βουλής, η οποία είναι πολύ παρόμοια στην γενική της κατεύθυνση. Ο νέος πρωθυπουργός είναι ένας Ρωσόφωνος συντηρητικός τεχνοκράτης. Αμφότεροι οι βασικοί προεδρικοί υποψήφιοι είναι Ρωσόφωνοι. Ο πιθανότερος επόμενος πρόεδρος, ο Βιτάλι Κλίτσκο, είναι ο γιος ενός στρατηγού των Σοβιετικών Ενόπλων Δυνάμεων, καλύτερα γνωστός στην Δύση ως πυγμάχος βαρέων βαρών. Παίζει σκάκι και είναι Ρωσόφωνος. Κάνει κάθε καλή προσπάθεια να μιλάει στα Ουκρανικά. Δεν του βγαίνει πολύ φυσικά. Δεν είναι Ουκρανός εθνικιστής.

Όπως προβλέπανε για εβδομάδες οι ειδικοί στον Ρωσικό και Ουκρανικό εθνικισμό, ο ισχυρισμός ότι η Ουκρανική επανάσταση ήταν ένα «εθνικιστικό πραξικόπημα», όπως είπε την Παρασκευή ο Γιανουκόβιτς σε εξορία στην Ρωσία, απετέλεσε πρόσχημα για την Ρωσική επέμβαση. Αυτή μοιάζει τώρα να προχωρά στην Κριμαία, όπου η Ρωσική σημαία υψώθηκε στο τοπικό κοινοβούλιο και ένοπλοι κατέλαβαν τα αεροδρόμια. Εν τω μεταξύ, η Ρωσία έθεσε σε εγρήγορση τον στρατό της και έστειλε πολεμικά πλοία από την Βαλτική στην Μαύρη Θάλασσα.

Οποιοδήποτε δρόμο και να πάρει η Ρωσική επέμβαση, αυτή δεν είναι προσπάθεια να σταματήσουν ένα φασιστικό πραξικόπημα διότι δεν υπήρξε κάτι τέτοιο. Αυτό που συνέβη είναι μία λαϊκή επανάσταση με όλη την ακαταστασία, σύγχιση και αντίδραση που αυτή συνεπάγεται. Οι νεαροί ηγέτες του Μαϊντάν, μερικοί από αυτούς ριζοσπάστες αριστεροί, διακινδύνευσαν την ζωή τους για να αντιτεθούν σε ένα καθεστώς που αντιπροσώπευε, στο έπακρο, τις ανισότητες που κριτικάρουμε στην πατρίδα μας. Έχουν μία εμπειρία επαναστάσεως που εμείς δεν έχουμε. Μέρος αυτής της εμπειρίας, δυστυχώς, είναι ότι οι Δυτικοί είναι επαρχιώτες, αφελείς και αντιδραστικοί.

Μέχρι σήμερα, οι νέες Ουκρανικές αρχές έχουν αντιδράσει με αξιοσημείωτη ηρεμία. Είναι απολύτως πιθανόν ότι μία Ρωσική επίθεση στην Ουκρανία θα προκαλέσει μία ισχυρή εθνικιστική αντίδραση: στην πραγματικότητα, θα προξενούσε έκπληξη αν δεν την προκαλούσε καθώς οι εισβολές έχουν έναν τρόπο να βγάζουν τον χειρότερο εαυτό στους ανθρώπους. Εάν αυτό είναι να συμβεί, πρέπει να δούμε τα γεγονότα γι αυτό που είναι: μία τελείως απρόκλητη επίθεση από ένα έθνος πάνω στο κυρίαρχο έδαφος ενός άλλου.

Στον βαθμό που έχουμε αποδεχθεί την παρουσίαση της επαναστάσεως σαν ένα φασιστικό πραξικόπημα, έχουμε καθυστερήσει πολιτικές που πιθανόν να σταματούσαν τους φόνους νωρίτερα και έχουμε βοηθήσει την προετοιμασία του πολέμου. Στον βαθμό που επιθυμούμε ειρήνη και δημοκρατία, πρέπει να αρχίσουμε να βλέπουμε σωστά την ιστορία.

1 Μαρτίου 2014

https://www.facebook.com/papachristou.aris