" Η οργή να γίνει δύναμη αλλαγής και ανατροπής"

". . . Θέλω εδώ να επαναλάβω για πολλοστή φορά την απόλυτη αντίθεσή μας στη βία, την απόλυτη αντίθεσή μας στις καταστροφές ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας. Την απόλυτη καταδίκη αυτών των φαινομένων και τη συμπαράστασή μας και τη στήριξή μας σε όλους όσοι επλήγησαν. Βεβαίως, και την απόλυτη ανάγκη αποκατάστασης της ομαλής λειτουργίας της ζωής στην Αθήνα και στις άλλες πόλεις.

Για μας, η δημοκρατία έχει πρόσωπο. Η δημοκρατία δεν φορά κουκούλα.

Όμως, φίλες και φίλοι, αν εμείς αυτά τα βιώνουμε, τα βιώνει ακόμη πιο έντονα η νέα γενιά της χώρας. Αυτά βλέπει, αυτά βιώνει και γι' αυτό εξεγείρεται. Βιώνει ακόμη μεγαλύτερα αδιέξοδα, διότι αυτή η νέα γενιά καλείται να αντιμετωπίσει ίσως τα πιο δύσκολα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει ο πλανήτης μας: από την κλιματική αλλαγή, τις πανδημίες, την ανισότητα, τη φτώχεια, τη μετανάστευση, την παγκοσμιοποίηση. Τεράστια προβλήματα, για τα οποία εμείς πρέπει να εξοπλίσουμε αυτούς τους νέους, για να μπορούν και να αισθάνονται ικανοί απέναντι στις νέες προκλήσεις που έχει η ανθρωπότητα.

Όμως αυτό σημαίνει και σωστή παιδεία. Ζουν σήμερα ένα σχολείο συγκεντρωτικό, απαξιωμένο από τις αλλεπάλληλες μειώσεις στον προϋπολογισμό των επενδύσεων στα σχολεία, στα σχολικά κτίρια. Αισθάνονται αποξενωμένοι από τη γνώση, τη χαρά της γνώσης, διότι για τους νέους το σχολείο γίνεται χώρος καταναγκαστικών έργων, αποστήθισης και παπαγαλίας, σε μια εποχή που η πληροφορία υπάρχει παντού και χρειάζεται η κριτική σκέψη και η ανάλυση.

Δεν σημειώνουν στα βιβλία τους αυτά που τους ενδιαφέρουν, σημειώνουν αυτά που τους υπαγορεύει το σύστημα. Τα άλλα, είναι σχεδόν απαγορευμένα. Με άπειρες ώρες της ζωής τους, και μέσα στο σχολείο, και έξω, στα φροντιστήρια, που κοστίζουν στους γονείς τους, να κυνηγούν, ανταγωνιζόμενοι ο ένας τον άλλο, το βαθμό. Ένα βαθμό, που περιμένουν να τους ανοίξει την πόρτα της προοπτικής, της ελπίδας. Κι όμως, ανοίγει μια πόρτα, δυστυχώς, ενός σκοτεινού λαβύρινθου χωρίς προοπτικές, με πτυχία πολλές φορές χωρίς αντίκρισμα, μετά από επένδυση δική τους, των γονιών τους, σε μια φρούδα ελπίδα.

Ένα σχολείο, που όπως είπε ο Γιάννης Μεντεκίδης προηγούμενα, δεν χτίζει χαρακτήρες και αξίες αλλά, δυστυχώς, γκρεμίζει όνειρα. Ενώ ζουν σε μια πόλη, την κάθε πόλη της Ελλάδας, από την Αθήνα μέχρι την πόλη της επαρχίας, που η παράδοση, η ιστορία μας, η τόσο πλούσια ιστορία μας και παράδοσή μας, δεν έχει πια φωνή, δεν υπάρχει, κατεστραμμένη από το τσιμέντο και την κακογουστιά.

Αισθάνονται ξένοι στον τόπο τους. Δεν είναι ξένοι στον τόπο τους. Όμως, κάποιοι θα ήθελαν να είναι και να τους λένε ότι είναι δάκτυλος των ξένων όλα αυτά τα πράγματα. Δεν είναι ξένοι στον τόπο τους, ούτε ξένοι στον τόπο τους είναι τα περίπου 200.000 παιδιά των μεταναστών δεύτερης γενιάς, που είναι Ελληνόπουλα. Απλώς, εμείς δεν τους έχουμε δώσει το δικαίωμα να είναι και τυπικά Ελληνόπουλα. Και αυτοί αισθάνονται ξένοι στον δικό τους πια τόπο.

Η νέα γενιά αισθάνεται ξένη, αλλά είναι Έλληνες. Δεν αισθάνονται ότι η Ελλάδα ανήκει σ' αυτούς. Δεν αισθάνονται ότι η Ελλάδα ανήκει και στη νέα γενιά των Ελλήνων. Γι' αυτούς, η Ελλάδα δεν ανήκει στους Έλληνες. Ανήκει, όπως οι ίδιοι λένε, με την δική τους γλώσσα, σ' αυτούς που είτε έχουν κολλητούς, είτε έχουν «cash». Αυτά είναι τα δικά τους λόγια.

Ανήκει στους κουμπάρους και στους «ημέτερους», τους λίγους και πλουσίους. Και προσπαθεί αυτή η νέα γενιά, μέσα σ' αυτή την γκρίζα πραγματικότητα, να δώσει την δική της πινελιά, το δικό της χρώμα, το δικό της φως. Είτε με τα skate boards στις πλατείες, σε κάθε ανοιχτή αλάνα, είτε με το γκράφιτι στους τοίχους, είτε με την αναζήτηση ανθρωπιάς στις καφετέριες.

Και ζουν και τον δικό τους κόσμο, πλάθουν τα δικά τους όνειρα, ζωγραφίζουν με τα δικά τους χρώματα στον κυβερνοχώρο, στο διαδίκτυο, που τους δίνει μια δική τους ελευθερία, έκφραση και δημιουργικότητα. Πλάθουν την δική τους εικονική πραγματικότητα. Πιο όμορφη, πιο ανθρώπινη, σερφάροντας ανά την υφήλιο ως πραγματικοί πολίτες του κόσμου.

Και θέλουν, καθώς σερφάρουν ανά τον κόσμο, να είναι περήφανοι για την Ελλάδα. Και αυτό πρέπει να κάνουμε. Να τους κάνουμε πάλι περήφανους για την Ελλάδα, περήφανους για την πατρίδα μας.

Αλλά η πραγματικότητα την οποία ζουν μετά, έξω απ' αυτό τον κυβερνοχώρο, είναι τόσο διαφορετική. Στο τέλος του δρόμου, τους περιμένει η κόλαση μιας αντινεανικής, πελατειακής και κλειστής αγοράς εργασίας. Τους περιμένουν τα stage, οι ουρές στα βουλευτικά γραφεία, η ημιαπασχόληση, τα 300 και 400 ευρώ.

Ζουν μια ελευθερία στο δικό τους κόσμο, ενώ βλέπουν τον απόλυτο δικό τους ευτελισμό από το ρουσφέτι και την αναξιοκρατία. Ξέρουν ότι ακόμα και γι' αυτό το άθλιο stage, πρέπει να πουλήσουν την συνείδησή τους, να πουλήσουν την ψυχή τους σε κάποιον κομματάρχη, κάποιον μεσάζοντα, μόνο και μόνο επειδή εξουσιάζει ο ίδιος το κράτος.

Και μετά, με οργή ρωτούν γιατί. Και έχουν δίκιο. Γιατί ένα κράτος να εχθρεύεται, να περιφρονεί τη νέα γενιά, να περιφρονεί το ντύσιμό τους, το κούρεμά τους, να περιφρονεί τη γλώσσα, τις μουσικές τους, τα όνειρά τους, τα θέλω τους, να φοβάται το χαμόγελό τους, την πολυχρωμία των κινημάτων τους, να ασκεί διώξεις σε 15χρονους διαδηλωτές με βάση τον αντιτρομοκρατικό νόμο, με αναγόρευση των Αστυνομικών σε «πραίτορες», με απαγωγές Πακιστανών, με συγκάλυψη υποκλοπών, με την υπόθεση της «ζαρντινέρας» στην Θεσσαλονίκη, με βασανισμούς σε Αστυνομικά Τμήματα, με άγρια καταστολή φοιτητικών αγώνων, με ατιμωρησία των υπεύθυνων όλων αυτών των πράξεων, με την τραγική κορύφωση που γράφτηκε πριν από 10 μέρες με τον Αλέξανδρο.

Παλέψαμε χρόνια, για να συμφιλιώσουμε ένα κράτος της Δεξιάς, ένα κράτος αστυνομοκρατίας, με τον λαό. Κατάφερε η Δεξιά, μέσα σε λίγα χρόνια, να βάλει ξανά το κράτος της αστυνομοκρατίας απέναντι στον Ελληνικό λαό. Ένα κράτος, εχθρό της ελπίδας και των ονείρων. Γι' αυτό το κράτος εξεγείρεται σήμερα η νεολαία, οι νέοι των i-pod, των κινητών, των skate boards, του internet. Είναι η νεολαία των αδιεξόδων.

Γεμίζουν τις πλατείες με την οργή, μακριά όμως από τους βανδαλισμούς, με πρόσωπα ακάλυπτα, φανερά, χωρίς κουκούλες. Διαδηλώνουν την νεανική τους ορμή και αυθόρμητα, μακριά από κομματικές αυθεντίες ή επαγγελματίες καθοδηγητές. Βγαίνουν απ' το καβούκι τους, της ατομικότητας, ψάχνοντας για μια νέα συλλογικότητα, για να πουν «όχι» στη βία που γεννά ένα σάπιο σύστημα εξουσίας και να ρίξουν το τείχος της απόρριψης, του αποκλεισμού που συναντούν κάθε μέρα μπροστά τους. Ν' ανοίξουν επιτέλους ένα παράθυρο στο μέλλον.

Συντρόφισσες και σύντροφοι, προχθές, άκουσα νέα παιδιά που διαδήλωναν, να φωνάζουν ένα σύνθημα, το οποίο είδα και σ' ένα πρωτοσέλιδο την επόμενη μέρα. Έλεγαν το εξής: «Στις τράπεζες λεφτά, στη νεολαία σφαίρες. Ήρθε η ώρα για τις δικές μας μέρες».

Είχαν δίκιο. Έχουν δίκιο. Ήρθε η ώρα γι' αυτούς, ήρθε η ώρα για όλους μας ν' αναλάβουμε την μεγάλη ευθύνη των αλλαγών στην χώρα μας. Να φέρουμε πιο κοντά τις δικές τους μέρες.

Και πολύ σωστά μας είπε προηγουμένως ο Γιάννης Μεντεκίδης, να τους ακούσουμε με ανοιχτά τα μάτια της ψυχής μας, να μάθουμε απ' αυτούς. Ν' ανοίξουμε τις Οργανώσεις μας, ν' ανοίξουμε την ψυχή μας, να κατανοήσουμε τις αλήθειες τους, να ξαναβρούμε εκείνη την διαρκή εφηβεία, που είναι γραμμένη στο πολιτικό DNA του ΠΑΣΟΚ, στην ιδρυτική μας ταυτότητα.

Να μιλήσουμε με υπευθυνότητα και ειλικρίνεια, μακριά από κάθε κομματισμό, κάθε ιδιοτέλεια, κάθε προσπάθεια καπελώματος, μακριά από κάθε ψηφοθηρική κερδοσκοπία. Και να πούμε: Κάντε την δική σας δύναμη, κάντε την δική σας οργή, κάντε την δύναμη ριζοσπαστισμού, δύναμη αλλαγής.

Ναι, γίνετε εσείς μπροστάρηδες, για να φτιάξετε αυτή την κοινωνία ανθρωπιάς, την οποία όλοι θέλουμε και την οποία ακόμα περισσότερο θέλετε εσείς, οι νέοι. Έτσι, τους λέμε, είσαστε επιτέλους ισότιμοι πολίτες, με δικαιώματα και ευθύνες. Είσαστε το μέλλον που θέλουμε. Φτιάξτε αυτό το μέλλον, κάνοντας την οργή σας θετική δράση. . ."

Απόσπασμα απο την ομιλία του Γ. Παπανδρέου στη σημερινή συνεδρίαση του εθνικού συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ.